Dijital Cüzdanlar ve Ödeme Hizmeti Yönetmeliği’nde Kapsamlı Değişiklikler

Ödeme hizmetleri ile elektronik para ihracına ilişkin Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelikte (“Ödeme Hizmetleri Yönetmeliği”) Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”) 7 Ekim 2023 tarih ve 32332 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Böylelikle sektör açısından çok önemli olan; Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik (“Dijital Banka ve Servis Modeli Bankacılığı Yönetmeliği”) kapsamında ödeme kuruluşlarının arayüz sağlayıcı olabilmesi ve dijital cüzdan faaliyetleri mevzuatımızda ilk defa düzenlendi.

Kartlı sistem kuruluşu ile uyumlu ödeme aracı ihracına ilişkin değişiklikleri kapsayan 23. maddesi 31 Mart 2024 tarihinde yürürlüğe girecek olan Yönetmelik’in diğer maddeleri yayımlandığı tarihte yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik’te bir ödeme aracı olarak dijital cüzdana ek olarak, lisanslı kuruluşların izin verilen faaliyetleri ve başvuru süreçlerine ilişkin yenilikler de dahil olmak üzere pek çok değişiklik düzenlenmiştir.

Dijital cüzdan bir ödeme aracı olarak açıkça tanımlanmıştır. Ayrıca dijital cüzdan hizmetinin ödeme hizmeti sağlayıcıları tarafından sağlanabileceği ve söz konusu hizmete ilişkin gereklilikler de Yönetmelik’le belirlenmiştir. Söz konusu maddenin yürürlüğe girmesinden önce bu hizmeti sunmakta olan ve fakat faaliyet izni bulunmayan kişilerin, 7 Ekim 2024 tarihine kadar gerekli izinleri alması, halihazırda lisansı bulunanların ise öngörülen gerekliliklere bu tarihe kadar uyum sağlaması zorunlu tutulmuştur.

Yönetmelikle ayrıca, ödeme kuruşları ile elektronik para kuruluşlarının halihazırda göstermesine izin verilen faaliyetlere ek olarak aşağıdaki faaliyetleri sürdürmelerine de izin verilmiştir:

• Dijital Banka ve Servis Modeli Bankacılığı Yönetmeliği kapsamında arayüz sağlayıcı olarak ilgili hizmetlerin sunulması,
• Gerçek kişilere nitelikli hizmetlerin sunulması,
• Aracılık edilecek aylık işlem miktarı ve her bir müşterinin bir takvim yılı içerisinde azami olarak bakiyesinde tutabileceği tutara ilişkin sınırlamalara tabi olmak kaydıyla kıymetli maden ve taş alım satımı ile ilgili faaliyetlere aracılık edilmesi, ve
• Hizmet sunulan finansal kuruluşun asli faaliyetinin tamamının kapsanmaması kaydıyla, finansal kuruluşların hizmetlerine ulaşması için müşteriye sunulan pazarlama ve ilgili finansal kuruluşun sistemlerine yönlendirme gibi kuruluşun ödeme hizmetlerinin kullanımını arttırabilecek nitelikteki yan hizmetlerin sunulması.

Ödeme hizmeti sağlayıcısının, sunduğu ödeme hizmetleri ve altyapı hizmetlerinin başka ödeme hizmet sağlayıcıları tarafından kullanılması halinde, kontrolüne sahip olduğu bir ödeme hizmeti sağlayıcı ile diğer hizmet sağlayıcılara aynı şartlar ve ücret politikasına tabi şekilde sunması gerekliliği, ve kontrolüne sahip olduğu ödeme hizmet sağlayıcısını diğer ödeme hizmet sağlayıcılardan avantajlı konuma getirecek şekilde kendi müşterilerini hizmet almak üzere yönlendirmesine ilişkin yasak düzenlenmiştir.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (“TCMB”) onayına tabi pay devirlerine ilişkin olarak, kuruluşun nihai pay sahiplerinin doğrudan veya dolaylı pay oranında herhangi bir değişikliğe sebep olmayacak şekilde aynı gruba ait şirketler arasında gerçekleşen pay edinim ve devirlerine istisna getirilmiştir. Yönetmelikle ayrıca başvuru süreçlerine ilişkin de çeşitli değişiklikler getirilerek; izne tabi pay devirlerine ilişkin başvurular kapsamında TCMB tarafından bildirilen eksikliklerin altı ay içerisinde tamamlanmaması halinde, başvurunun yapılmamış sayılacağı gibi izin süreçlerinde sınırlayıcı süreler belirlenmiştir.

Birden fazla kartlı sistem kuruluşu ile uyumlu olacak şekilde ödeme araçları ihraç eden ödeme hizmeti sağlayıcılarının ve müşterinin ödeme aracının belirli bir kartlı sistem kuruluşuna tanımlı şekilde ihraç edilmesini talep ettiği durumlarda, ödeme aracını buna uygun şekilde ihraç etmesi ve bu süreci müşteri açısından zorlaştıracak şekilde kartlı sistem kuruluşuna göre farklı uygulamalar benimseyemeceği de açıkça kaleme alınmıştır.

Ayrıca, kuruluşların TCMB nezdinde tutmaları gereken teminat miktarının belirlenmesine ilişkin kriterler sadeleştirilmiş, düşük değerli ödeme işlemleri ile düşük değerli ödeme aracı tutarları güncellenmiş, ve kuruluşların unvan değişikliğine ilişkin onay gerekliliği kaldırılmış söz konusu değişiklik bildirime tabi kılınmıştır. Anonim ön ödemeli araçların ise Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) Genel Tebliği’nde yer alan parasal sınırlamalara tabi olacağı düzenlenmiştir.

Ödeme Hizmetleri Yönetmeliğine ek olarak Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine ilişkin Tebliğde (“Bilgi Sistemleri Tebliği”) Değişiklik Yapılmasına dair Tebliğ 7 Ekim 2023 tarih ve 32332 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu kapsamda Bilgi Sistemleri Tebliği’nde ödeme işleminin taraflarından birinin yurt dışında bulunduğu durumlarda ödeme işleminin gerçekleştirilebilmesi için gerekli olduğu ölçüdeki verinin yurt dışındaki üçüncü kişilerle paylaşılmasına izin verilmesi, uzaktan iletişim aracı ile yürütülecek süreçlere ilişkin olarak ilave teknik gereklilikler, denetim izi kayıt sisteminde tutulacak asgari veri setinde değişiklik ile kesinti halinde uygulanacak ilave teknik gereklilikler gibi birtakım değişiklikler öngörülmüştür. Bilgi Sistemleri Tebliğine ilişkin değişikliklerin tamamı yayımlanma tarihinde yürürlüğe girmiştir.